Кожны год у першую нядзелю верасня ў нашай краіне адзначаецца Дзень беларускага пісьменства – свята роднай мовы, літаратуры і адукацыі. У гэты раз гасцей прымаюць Бялынічы, менавіта там пройдуць асноўныя ўрачыстасці, але іншыя рэгіёны Беларусі таксама добра падрыхтаваліся да значымай даты.
Упершыню Дзень беларускага пісьменства адбыўся ў 1994 годзе ў Полацку – месцы, якое заўсёды было культурнай скарбніцай нашай краіны. З таго часу для свята штогод выбіраецца новы горад-сталіца з багатай гістарычнай спадчынай. Сёлета гэта Бялынічы ў Магілёўскай вобласці. Праграма 27-га Дня беларускага пісьменства абяцае быць насычанай і цікавай, асаблівая ўвага будзе нададзена тэме малой радзімы і знакавым датам 2020 года – 75-годдзю Вялікай Перамогі і 90-годдзю Уладзіміра Караткевіча.
Да Дня беларускага пісьменства ў чытальнай зале цэнтральнай раённай бібліятэкі імя Т. Хадкевіча адкрылася кніжная выстава «Беларуская кніга: дарогамі вякоў».
Хутка ўсё разгледзець не атрымаецца – выданняў па тэме свята ў бібліятэчным фондзе знайшлося шмат, і ўсе яны заслугоўваюць увагі: «Кніжная спадчына Беларусі», «Из прошлого в будущее. Библиотеки Беларуси», «Гісторыя беларускай кнігі», біяграфіі вядомых беларускіх паэтаў і пісьменнікаў з цыклу «Жыццё знакамітых людзей Беларусі» і многае-многае іншае.
Пабачыць, як выглядалі кнігі некалькі стагоддзяў таму, дазваляюць факсімільныя выданні. Факсіміле – гэта максімальна дакладная копія рукапісу, малюнка, гравюры або іншага графічнага арыгіналу, якое не горш за фотаздымак перадае нават самыя драбнюткія дэталі. Жадаеце перанесціся ў 1618 год і паглядзець, якім быў самы першы ў свеце «Буквар»? Не праблема! На выставе ў бібліятэцы ёсць факсімільнае выданне ў трох тамах: сам «Буквар», яго пераклад на сучасную беларускую мову і навуковыя даследванні.
Шмат «экспанатаў» выставы прысвечаны асобе Францыска Скарыны – асветніка, які падараваў беларускаму народу першыя друкаваныя кнігі на роднай мове. «Скарынаўскі каляндар», напрыклад, падрабязна «раскажа» чытачу біяграфію першадрукара, прапаноўваючы азнаёміцца з гістарычнымі матэрыяламі ў храналагічным парадку. Пад вокладкай знойдзецца фотатыпічнае выданне надрукаванага Ф. Скарынай «Эклезіяста» – адной з пазнейшых частак Старога Запавету. Гэта таксама дакладная копія, якая дасць уяўленне пра арыгінал.
У Год малой радзімы нельга было не прадставіць самвыдат – выданні, падрыхтаваныя і надрукаваныя ў цэнтральнай раённай бібліятэцы: зборнікі песень кампазітара, Ганаровага грамадзяніна Верхнядзвінскага раёна Аляксандра Міронава, падарожнік «Память в названиях улиц жива», даведнік «Памятники природы Верхнедвинщины», зборнік вершаў мясцовага паэта Ульяна Родзіка «Осенний вальс» і зборнік вершаў, напісаных верхнядзвінскімі дзецьмі, – «Дети за мир».
Але кніжная выстава – гэта яшчэ не ўсё, што супрацоўнікі бібліятэкі падрыхтавалі да Дня беларускага пісьменства. Наведвальнікам чытальнай залы прапаноўваецца праверыць свае веды і прайсці мультымедыйную віктарыну, прысвечаную святу. Які год у Беларусі быў аб’яўлены Годам кнігі? А які горад стаў першай сталіцай Дня беларускага пісьменства? Нават калі вы не ведалі адказы на гэтыя пытанні, пасля віктарыны абавязкова іх запомніце!
Алёна МАРОЗ.
Фота аўтара.
