У Верхнядзвінску адкрыўся будынак раённага гісторыка-краязнаўчага музея

Гэту падзею ў раёне чакалі даўно – верхнядзвінцы заўсёды марылі аб тым, каб мець у

райцэнтры сваё месца памяці і дэманстрацыі славутасцей.

Непаўторны Прыдзвінскі край з яго багатай гісторыяй і культурай, незабыўным ваенным мінулым, маляўнічай прыродай, знакамітымі землякамі мае на гэта поўнае права. Рэканструкцыя музея вялася ў будынку XIX стагоддзя на працягу двух гадоў — работа была аб’ёмістай і каштавала сродкаў. I вось першы этап стварэння музея — падрыхтоўка памяшкання — завершаны. Адкрыццё будынка было прыўрочана да знамянальнай даты — 70-гадовага юбілею Вялікай Перамогі.

-Такі падарунак да свята мы зрабілі ветэранам Вялікай Айчыннай вайны і ўсім жыхарам раёна,- адзначыў на цырымоніі адкрыцця старшыня райвыканкама І.І. Марковіч. I падзякаваў усім, хто ўкладаў у справу стварэння музея душу і сэрца.

Над ажыццяўленнем праекта працавала нямала лю-дзей. Словы падзякі былі выказаны намесніку старшыні райвыканкама С. П. Валковічу, будаўнічым фірмам «Мастак» і «Артбуд», дырэктару Валынецкага ПМС Н. А. Халанскай за арганізацыю і правядзенне будаўнічых работ. Аб’ект ствараўся пад неаслабнай увагай і кантролем яго гаспадароў — аддзела ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі райвыканкама і яго кіраўніка Н. А. Масквічовай.
Адначасова з рэканструкцыяй працягвалася карпатлівая праца па зборы і сістэматызаванні матэрыялаў для музея, узначальваў якую кіраўнік рабочай групы А. Ф. Бубала. Менавіта яму быў уручаны сімвалічны ключ ад абноўленага будынка. 3 хваляваннем і радасцю прымаючы каштоўны аб’ект, Антон Францавіч найперш падзякаваў кіраўніку раёна І. І. Марковічу, нас-тойлівасць і падтрымка якога дапамаглі дасягнуць мэты.
Краязнаўцу было даручана правесці першую экскурсію па музеі. А наведвальнікамі яго сталі кіраўніцтва раёна, ветэраны Вялікай Айчыннай вайны і працы, культработнікі, члены БРСМ, прадстаўнікі творчай інтэлігенцыі. Антон Францавіч найперш звярнуў увагу прысутных на вялікі банер ля ўваходу, распрацаваны членам Саюза мастакоў Беларусі Валерыем Шчасным. На ім сімвалізаваны складаны і мужны характар паўночнай беларускай зямлі з барвовымі водбліскамі ў бясконцых спляценнях рэк, памкненнем крыжоў да нябёсаў, ветразем надзеі і надпісам: «Будзем памятаць мы — будуць помніць і нас». Сапраўды, аддаючы павагу сваёй мінуўшчыне і сучаснасці, людзі клапоцяцца аб захаванні традыцый, пераемнасці пакаленняў, перадачы моладзі ўрокаў гісторыі.
Над зборам экспанатаў для музея працавалі многія нераўнадушныя, апантаныя стварэннем людзі. У іх ліку Антон Францавіч назваў І. Русіна, Ю. Карасёва, В. Мялешка. Вялікі ўнёсак у стварэнне вобразу нашай мінуўшчыны праз рэчавыя рарытэты зрабілі Л. Гагалінская, М. Нікіценка, В. Місюк. I хаця пакуль яшчэ нельга гаварыць аб адкрыцці экспазіцый, але канцэпцыю музея экскурсавод акрэсліў. Дзесяць яго залаў будуць уяўляць падарожжа ад вытокаў Дрысы да яе вусця з прыпынкамі на прычалах гісторыі. Гэта будуць экспазіцыі з адбіткамі старажытных курганоў, дзе пахаваны Рагнеда і Рагвалод, гарадзішчаў з экспанатамі даўніны, мясцін напалеонаўскага нашэсця і баёў 1812 года, часоў паўстанняў і адметных падзей. Трэба адзначыць, што будынак выдатна падрыхтаваны да размяшчэння гэтых музейных «прычалаў»: залы светлыя, дабротна адрамантаваныя, прыдатныя для экскурсій. Ідзе праца над іх мастацкім афармленнем, і ўжо зробленае прымушае захапляцца прыгажосцю адлюстраваных краявідаў, незвычайнымі картамі, стэндамі і выкладзенымі за зашклёнымі стэлажамі рэчамі.
А ў адным з залаў спецыяльна для ветэранаў і гасцей свята была падрыхтавана экспазіцыя аб Вялікай Айчыннай вайне. Яе прадставіла кіраўнік музея СШ№2 Л. І. Дзевяковіч. Сабраныя матэрыялы — плён працы вучняў гарадскіх школ. У іх падрабязна адлюстравана гісторыя ўсіх партызанскіх брыгад і атрадаў, якія дзейнічалі на тэрыторыі раёна.
Ларыса Іванаўна падрабязней спынілася на гісторыі спецатрада «Баявы», звесткі аб якім да пэўнага часу былі засакрэчаны. Вучні СШ № 2 сабралі цікавы матэрыял аб гэтым фарміраванні, і ў школе будзе адкрыты музей атрада “Баявы”. У рабочай групы раённага музея наперадзе яшчэ нямала спраў: трэба сістэматызаваць і ўлічыць экспанаты, сфарміраваць штат, выканаць усе неабходныя ўмовы для забеспячэння музейнай дзейнасці.
У справу стварэння экспазіцый могуць унесці сваю лепту ўсе жадаючыя. Навуковыя супрацоўнікі заклікаюць жыхароў і гасцей раёна перадаваць у музей цікавыя рэчы, творы, матэрыялы, іншыя экспанаты, якія ўяўляюць гістарычную каштоўнасць. Такім чынам мы папоўнім скарбонку агульнага багацця, якое будзе захавана ў стагоддзях.
С.ДЗВІНСКАЯ.
Фота Валерыя САЛАЎЁВА.