Вызваленне Верхнядзвіншчыны пачалося 30 чэрвеня 1944 года. У аперацыі прымалі ўдзел дывізіі 4-й ударнай, 6-й гвардзейскай, 51-й, 22-й армій (у яе складзе дзейнічаў 13-ы латышскі корпус), 5-ы танкавы корпус.
4 ліпеня адбылося перафарміраванне франтоў. Далейшая заслуга ў вызваленні раёна належыць 1-му Прыбалтыйскаму фронту, найбольш — яго 4-й ударнай арміі. У вызваленні Дрысы ўдзельнічала таксама 6-я гвардзейская армія таго ж фронту. 22-я армія 2-га Прыбалтыйскага фронту вызваляла Асвейшчыну.
З журнала баявых дзеянняў 119-й стралковай дывізіі
«Праціўнік у 3.00 11.07 пачаў адыход у паўночна-заходнім напрамку, прыкрываючыся агнём артылерыі і мінамётаў, 365 сп пачаў у 4.40 пераслед адыходзячага праціўніка, у 6.00 полк уварваўся на ўсходнюю ўскраіну мястэчка і станцыю Боркавічы, з ходу збіў заслоны і факельшчыкаў і ў 6.45 цалкам ачысціў Боркавічы. Развіваючы наступленне, завалодаў н.п.Скарада, Няверава, Забелы-1. Праціўнік з паўночнага берага р. Дрыса флангавым кулямётным агнём спыніў полк на заходняй ускраіне н.п. Забелы-1. Камандзір палка прыняў рашэнне абысці адкрытае месца з захаду, і да 17.00 полк выйшаў у Забелы-2, працягваючы рух на Валынцы».
Гадзінай пазней на гэтыя пазіцыі выйшаў і 421-ы полк.
Падтрымліваючы наступленне суседзяў, моцны ўдар па праціўніку нанесла 332-я дывізія. У аперзводцы за 11 ліпеня налічваецца 40 вызваленых вёсак. Вызваліцеляў з 332-й у гэты дзень сустракалі ў Адамове і Забор’і, Нураве і Барсуках, Вадве, Моханаве і Касталомах. На наступны дзень, развіваючы поспех, дывізія за паўдня прайшла яшчэ 22 кіламетры і вызваліла 43 населеныя пункты ў міжрэччы Дзвіны і Дрысы. Жыхары Прудзінак і Ляшчылава, Хрусталёва і Ракусіна, Цястоў і Шайцерава маглі пачынаць мірнае жыццё.
На ўчастку 1115-га стралковага палка, які рухаўся ўздоўж Заходняй Дзвіны, фашысты арганізавалі ўпартае супраціўленне, замацаваўшыся ў лясным масіве, што цягнуўся ад Несцераў да Смулькава.
Полк нанёс сакрушальны ўдар у напрамку Дрысы, прарваў абарончы рубеж. Адначасова 270-я стралковая дывізія б-й гвардзейскай арміі разграміла групоўку праціўніка на левым беразе Заходняй Дзвіны. Пасля інтэнсіўнага артабстрэлу 973-ці стралковы полк гэтай дзівізіі на досвітку 12 ліпеня фарсіраваў раку і распачаў вулічныя баі ў горадзе, аблегчыўшы тым самым перадавым часцям 4-й ударнай арміі задачу па вызваленні Дрысы. 332-я дывізія рапартавала ў штаб 4-й ударнай арміі:
«12 ліпеня 1115-ты стралковы полк прарваў упартае супраціўленне праціўніка на рубяжах Несцеры-Барсукі-Хараброва, Смулькава-Спартак і м.Дрыса. У 13.15 перадавыя часці палка ўварваліся ў м.Дрыса і ў 13.40 полк цалкам авалодаў м.Дрыса».
378-я дывізія ачысціла ад гітлераўцаў усё міжрэчча Свольны і Дрысы да Асвейска-Полацкай шашы.
17 ліпеня часцямі 325-й стралковай дывізіі 22-й арміі ва ўзаемадзеянні з партызанскай брыгадай імя М.В. Фрунзе вызвалены г.п. Асвея.
да сделали из сквера пустырь…памятник плиты как на кладбище..всё везде видно,ели были хоть как то смотрелось красивей…а то милиция видны на заднем плане…короче из красоты превратили как в кладбище где-нибудь 85 км Чугуевской трассы
Верхнядзвінцы!!! Уважліва зірніце на здымак помніка, нічога не заўважаеце? Куды дзелася надмагілле Качкара? Памяць зусім страцілі? У 20 стагоддзі займаліся перапахаваннем, каб у 21 таптацца па ім. Сорам ды ганьба тым, хто нагэтулькі легкадумна прычыніўся да гэтага праекту зруйнавання.
Хотели как лучше,а получилось как всегда…
А все потому,что советоваться надо с народом.Еще неизвестно каким словом вас помянет история города.
согласен
Я в 1972г. перевозил надгробие из могилки Кочкаря в сквер на место памятника Сталина.Мощи в основном остались на городском кладбище.